از ریختهگری اولین شمش فولاد زنگ نزن توسط هری بیررلی متالورژیست انگلیسی در سال ۱۹۱۳ میلادی، بیش از یک قرن میگذرد. با این حال فولادهای زنگ نزن با دارا بودن خواص فوق العاده همچنان در صنایع مختلف همچون نفت و پتروشیمی، نظامی، هوافضا، کاغذسازی، اتومبیل سازی، صنایع غذایی و شیمیایی، صنایع لوازم خانگی و … پرطرفدارند. از سوی دیگر آلیاژهای پایه نیکل با مقاومت به خوردگی بالا و استحکام مناسب کاربردهای فراوانی دارند. تاکنون گریدهای مختلفی از این آلیاژها معرفی شدهاند و تحقیق و توسعه روی آن ها در مراکز علمی و کمپانیهای بزرگ ادامه دارد. یکی از مشکلات عمده در تولید این آلیاژها فرایندهای آلیاژسازی، ذوب و ریختهگری آن ها است. جالب و البته جای تأسف است از بین صدها گرید از این دسته آلیاژها فقط تعداد کمی از آن ها در ایران تولید میشوند. این در حالی است که صنایع نفت و پتروشیمی، خودروسازی و… احتیاج شدیدی به این آلیاژها دارند و هزینهی زیادی صرف واردات آن ها از کشورهای خارجی می شود. در طی بازدیدی که یک بار از یکی از شرکتهای تولید کننده فولاد زنگ نزن داشتم، متوجه شدم همچنان مشکلات زیادی در بحث ریختهگری و آلیاژسازی آن ها وجود دارد، به گونهای که دانش فنی تولید برخی گریدهای آن ها به طور کامل وجود ندارد. از طرفی ریختهگری قطعات بسیار بزرگ از جنس این آلیاژها برای مثال پوستهی پمپهای صنعتی و همچنین ریختهگری شمشهای چند ده تنی یا چند صد تنی به صورت سالم و بدون عیب برای عملیاتهای بعدی همچون فورج داغ نیازمند دانش، مهارت و تکنولوژی ویژهای است. علاوه بر این، انتخاب گرید آلیاژی مناسب برای یک کاربرد خاص مستلزم شناخت کامل و جامع از تمام این آلیاژها است. برای مثال طراحی و ساخت صحیح و همچنین ماندگاری قطعات و سازه ها به انتخاب مواد مناسب بستگی دارد. این در حالی است که فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای نیکل به طور گسترده در صنایع گوناگون و در سال های اخیر در معماری سازه ها استفاده میشوند.
فولادهای زنگ نزن توسط میزان حداقلی ۱۰٫۵ درصد عنصر کروم که آن ها را مقاوم در برابر خوردگی اتمسفری و اکسیداسیون مینماید متمایز میشوند. دلیل این افزایش مقاومت به خوردگی، تشکیل یک لایه اکسیدی محافظ از جنس اکسید کروم است. با این وجود این میزان کروم قابلیت ایجاد محافظت کافی در بعضی از محیطهای اسیدی و آب دریا و همچنین شرایط جوشکاری را ندارد و لذا میزان کروم در برخی از فولادهای زنگ نزن تا حدود ۴۰ درصد هم میرسد. از دیگر عناصر رایج در فولادهای زنگ نزن میتوان به نیکل، مولیبدن، سیلیسیم، وانادیوم و تنگستن اشاره کرد. همچنین فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل بر اساس عناصر آلیاژی و کربن در دو دستهی مقاوم به خوردگی و مقاوم به حرارت توسعه پیدا کردهاند. فولادهای زنگ نزن بر حسب ترکیب شیمیایی و ریزساختارشان به پنج دسته فریتی، مارتنزیتی، آستنیتی، دو فازی و رسوب سخت شونده تقسیم میشوند. خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی در این دسته ها بسیار متفاوت بوده و به کاربرد آن ها بستگی دارد.
+ کتابچه فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل ریختگی
همراه با این نوشته، کتابچه “فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل ریختگی” تقدیم علاقمندان و کاربران محترم عصر مواد می شود. این کتابچه که توسط کاترین هوسکا در سال ۲۰۰۱ و در ۸۸ صفحه نوشته شده است، اطلاعات ارزشمندی در رابطه با روشهای ریختهگری این آلیاژها، خواص، ملاحظات طراحی و ساخت و همچنین انتخاب آن ها برای کاربردهای مختلف فراهم می کند. بر خلاف بسیاری از نوشته های علمی که تنها نتایج آزمایشگاهی محض را نشان می دهند، این کتابچه کاربردهای واقعی این آلیاژها در صنعت و نحوهی کار با آن ها را بر اساس تجربه های صنعتی بیان می کند. لذا خواننده می تواند درک بهتری از ریختهگری و کاربرد این آلیاژها در دنیای واقعی و درکشورهای پیشرفته همچون ایالات متحده داشته باشد. همچنین این کتابچه حاوی جداولی از گریدهای مختلف فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل است که به خواننده در مقایسه و انتخاب آن ها کمک می کند.
نویسندهی این کتابچه، متالورژیست آمریکایی، خانم کاترین هوسکا یکی از متخصصان مجرب در زمینهی انتخاب فلزات برای معماری سازه ها می باشد که تاکنون پروژه های مختلفی را در سراسر جهان در این زمینه ها به انجام رسانده است. ایشان تاکنون چندین مقاله و کتاب در زمینهی فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل منتشر کردهاند.
فهرست محتوایی این کتابچه به صورت زیر است:
- معرفی فولادهای زنگ نزن و آلیاژهای پایه نیکل
- نقش عناصر آلیاژی
- آلیاژهای مقاوم به حرارت
- آلیاژهای مقاوم به خوردگی
- ملاحظات طراحی و ساخت
- خوردگی در محیطهای مختلف و خواص مکانیکی
- معرفی کاربردهای مختلف در هر گرید
- روشهای تولید این آلیاژها (ریختهگری، جوشکاری و ماشین کاری)
- ملاحظات خرید
مطالعهی این کتابچه ارزشمند به تمام علاقهمندان، متخصصان مواد و طراحان بهخصوص طراحان سازه ها و مهندسان بخش تحقیق و توسعه در شرکتهای صنعتی توصیه میشود.
این کتابچه را می توانید از لینک زیر در عصر مواد دریافت کنید:
castings stainless steel and nickel base alloys
فرمت: PDF
تعداد صفحه: ۸۸
زبان: انگلیسی
حجم: ۴٫۴۶ مگابایت
لینک دانلود:
مطالب مرتبط در عصر مواد:
- در مورد نیکل، آلیاژهای نیکل و کاربرد آن ها بیشتر بدانید
- آلیاژ پایه نیکل مونل ۴۰۰ + دیتاشیت شرکت
- آلیاژ پایه نیکل اینکونل ۶۲۵ + دیتاشیت
- سوپر آلیاژ پایه نیکل اینکونل ۷۱۸ + دیتاشیت شرکت های سازنده
- سوپر آلیاژ پایه نیکل هستلوی C22 + دیتاشیت شرکت های سازنده
- سوپر آلیاژ پایه نیکل اینکونل C276 یا هستلوی C276 + دیتاشیت شرکت های سازنده
- ۶۶ گروه پر کاربرد از آلیاژهای پایه آهن و نیکل در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی
- آلیاژهای حافظه دار
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.