تهیه دستورالعمل جوشکاری (WPS) و تایید آن (PQR) و تایید صلاحیت جوشکاران (WPQ) از مهم ترین فعالیت های یک پروژه جوشکاری است که بر اساس کدها و استانداردهایی چون ASME SEC IX (9) ، AWS D1.1 و API 1104 انجام می گیرد. اگر زمان زیادی از آخرین WPS ای که نوشته اید گذشته است و نیاز به مرور نحوه ی تدوین WPS دارید، یا اگر می خواهید راهنمای کاملی برای تهیه WPS و PQR در اختیار داشته باشید، همچنین اگر مبتدی هستید و می خواهید بدون پرداخت هزینه های زیاد، روش تهیه WPS و PQR، آزمون های ارزیابی و تایید جوش، تایید صلاحیت جوشکار را یاد بگیرید و در کنار آن، ده ها نکته و مطلب کاربردی در زمینه فرایندها، تکنیک و روش کار جوشکاری را بلد شوید، با وب سایت عصر مواد در آموزش گام به گام و نکته به نکته تهیه دستورالعمل جوشکاری (WPS) و تایید آن (PQR) همراه ما باشید. این آموزش به صورت پرسش و پاسخ تدوین شده است و در خلال مطالب نوشتاری، از عکس، اینفوگرافیک، فایل صوتی و ویدئو برای آموزش بهتر هم کمک گرفته می شود.
نویسنده: مهدی نقویان، عصر مواد
سوال ۱۱- چگونه یک دستورالعمل جوشکاری یا WPS بنویسم؟
همان طور که توضیح داده شد WPS نام اختصاری عبارت Welding Procedure Specification، یک دستورالعمل نوشته شده است که جزئیات مختلف فرایند جوشکاری یک قطعه و اطلاعات ضروری مورد نیاز برای تولید یک جوش را مشخص می کند. در این قسمت، نحوه تکمیل فرم WPS طبق کد ASME Sec. IX آموزش داده می شود. در سایر کد/استانداردها نیز همین روال صادق است، فقط ممکن است فرمت فرم یا برخی الزامات متفاوت باشد. در هر صورت، آموزش تکمیل فرم طبق AWS D1.1، API 1104 و EN ISO 15609 نیز مد نظر خواهد بود. شخصی که می خواهد WPS بنویسد، باید با فرایندهای جوشکاری، پارامترهای موثر بر جوشکاری و تکنیک کار آشنا باشد و بتواند با استاندارد/کد تهیه WPS و استاندارد/کد ساخت قطعه/تجهیز (مثلASME Sec. VIII) کار کند.
سوال ۱۲- اطلاعات لازم برای تکمیل فرم WPS را از کجا تهیه کنم؟
برای پر کردن فرم طبق ASME Sec. IX:2017 می توانید از فصل ۴ بخش QW-400 به عنوان راهنما استفاده کنید. اگر زمان زیادی از آخرین WPS ای که نوشته اید گذشته است و نیاز به مرور نحوه ی تدوین WPS دارید، یا اگر می خواهید راهنمای کاملی برای نوشتن WPS و وارد کردن صحیح اطلاعات لازم برای آن را در اختیار داشته باشید، همچنین اگر مبتدی هستید و می خواهید بدون پرداخت هزینه های زیاد، روش تدوین یک دستورالعمل استاندارد جوشکاری را یاد بگیرید، با ادامه ی قسمت های بعدی این مطلب همراه ما باشید. مطالب به صورت آموزش نکته به نکته و گام به گام، سعی در پرداختن به همه مباحث مرتبط با دستورالعمل جوشکاری و تایید دستورالعمل و جوشکار دارد.
اگر چند نفر هستید و نیاز به آموزش در محل دارید، می توانید درخواست خود را در قسمت ارسال دیدگاه در پایین این صفحه یا از منوی تماس با ما در بالای صفحه ثبت کنید، در اسرع وقت با شما تماس گرفته می شود.
سوال ۱۳- قسمت سربرگ فرم WPS حاوی چه اطلاعاتی است و آن را چگونه پر کنم؟
در پر کردن فرم WPS، قبل از هر چیز باید شماره WPS، تاریخ تدوین و شماره ویرایش آن ذکر شود. شماره PQR تایید کننده یا ساپورت کننده این WPS ذکر شود، نام شرکت و در صورت امکان، نام کارفرما، پیمانکار و پروژه ذکر شود. در صورت نیاز، نام تهیه کننده نیز ذکر می شود.
سوال ۱۴ – در برخی WPS ها، در مقابل نام شماره PQR، عبارت Prequalified WPS نوشته می شود. منظور از Prequalified WPS چیست؟
عبارت Prequalified WPS به معنی WPS های از پیش تایید شده است. استفاده از این WPS ها مخصوص کد AWS D1.1 جهت سازه های فولادی است و به این معنی است که این دستورالعمل ها در شرایط مشخص شده در کد از پیش تایید شده هستند و نیازی به تهیه تست کوپن، انجام آزمایش روی آن و تهیه PQR برای تایید آن WPS نمی باشد. بخش ۳ کد AWS D1.1:2015 مربوط به WPS های از پیش تایید شده است. در این کد، چهار فرایند جوشکاری SMAW (جوشکاری قوسی با الکترود دستی)، SAW (جوشکاری قوس زیر پودری)، FCAW (جوشکاری قوس تو پودری) و GMAW (جوشکاری قوس فلزی تحت پوشش گاز محافظ) به غیر از مد قوس کوتاه به عنوان فرایندهای از پیش تایید شده معرفی شده اند. در صورتی که از فرایندهای دیگر مثل جوش آرگون (GTAW) یا مد قوس کوتاه در GMAW استفاده شود، تایید دستورالعمل با PQR ضروری است.
در جوشکاری با فرایندهای از پیش تایید شده، جوشکاری برخی آلیاژها نیاز به تایید WPS ندارد. در جدول ۳٫۱ کد AWS D1.1 نام و مشخصات آلیاژهای از پیش تایید شده مشخص شده است. نام پرکننده های از پیش تایید شده نیز برای این فرایندها در جدول ۳٫۲ آمده است. در کد AWS D1.1 در جداول دیگری، برخی مشخصات و متغیرهای از پیش تایید شده معرفی شده است. این جداول را از لینک های زیر در عصر مواد دریافت کنید.
Table 3.1 – Approved base metals for prequalified WPSs – AWS D1.1
Table 3.2 – Filler Metals for matching strength to table 3.1
Table 3.3 – Prequalified minimum preheat and interpass temperature – AWS D1.1
نمونه هایی از دستورالعمل های از پیش تایید شده در شکل های ۳٫۲ تا ۳٫۵ این کد (صفحات ۶۶ تا ۱۰۶) آمده است. این نمونه ها را در لینک زیر از عصر مواد دریافت کنید.
WPS هایی که مطابق با الزامات بخش ۳، جداول و شکل های این بخش تهیه می شوند، نیاز به PQR نداشته و به عنوان Prequalified WPS یا دستورالعمل های از پیش تایید شده مورد استفاده قرار می گیرند.
سوال ۱۵- چه اطلاعاتی را باید در فرم WPS وارد کرده و آن را تکمیل کنم؟
مطابق با نمونه فرم های WPS در استاندارد/کدهای مختلف، اطلاعات مرتبط با فرایند، طرح جوش، فلز پایه، مواد مصرفی و تضمین کیفیت جوش باید در WPS ذکر شود. برخی از این اطلاعات، جزو متغیرهای اساسی و ضروری (Essential Variable) یک دستورالعمل جوشکاری هستند که حتماً باید پر شوند. متغیرهای ضروری متغیرهایی هستند که اگر در WPS تغییر کنند نیاز به تایید مجدد دستورالعمل جوشکاری یا PQR مجدد است.
متغیرهای ضروری با توجه به نوع فرایند جوشکاری در استاندارد/کد مشخص شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده پرسش و پاسخ های مرتبط با موضوع انواع متغیرهای جوشکاری به بخش PQR مراجعه فرمایید. برای پیشگیری از نقصان WPS بهتر است همه اطلاعات درخواستی در WPS به طور کامل و دقیق پر شود. اطلاعات زیر داده های رایجی هستند که مشخصات دستورالعمل جوشکاری را تشکیل می دهند و باید تکمیل شوند:
- فرایند مورد استفاده برای جوشکاری
- مشخصات طرح اتصال
- نوع، سایز و هندسه جوش
- مشخصات فلز پایه
- مشخصات فلز پر کننده
- وضعیت جوشکاری
- پیش گرم قطعه قبل از جوشکاری، دمای بین پاسی و عملیات حرارتی قطعه جوشکاری شده
- گاز محافظ مورد استفاده در جوشکاری
- مشخصات الکتریکی جوشکاری
- مشخصات مرتبط با تکنیک و روش کار جوشکاری
هر یک از این موارد خود شامل اطلاعات جزئی زیادی است که در قسمت های بعدی به طور مفصل توضیح داده می شود.
خواهشمند است نظرات و پیشنهادات خود را در پایین همین صفحه در قسمت ثبت دیدگاه مطرح بفرمایید.
ادامه این مطلب را هم می توانید از عصر مواد دنبال کنید.
قسمت های قبلی و مرتبط:
تعریف، محتوا و مراجع تهیه WPS
تعریف PQR، آزمون های PQR، تایید صلاحیت جوشکار، نمونه فرم ها
فرایندهای جوشکاری، معرفی مختصر فرایندهای الکترود دستی، آرگون یا تیگ و میگ/مگ
معرفی مختصر فرایندهای جوشکاری توپودری، زیرپودری، پلاسما، زائده ای یا گل میخ و انواع جوشکاری مقاومتی
معرفی متخصر فرایندهای جوشکاری لیزر، پرتو الکترونی، الکترواسلگ، ترمیت و انواع جوشکاری اصطکاکی
عوامل موثر بر انتخاب روش جوشکاری، تعریف فرایندهای دستی، ماشینی، اتوماتیک و نیمه اتوماتیک
طرح اتصال و انواع آن، علائم جوشکاری و انواع جوش ها
جوش شیاری و انواع آن
عوامل موثر بر انتخاب نوع جوش شیاری
طراحی ابعاد درز، جوش نبشی یا گوشه، قسمت های مهم یک اتصال جوشی
ذکر اندازه و ابعاد قسمت های مهم یک اتصال جوشی در WPS
رسم شکل و جزئیات جوش در WPS، پاس و لایه جوش، پشت بند جوش
فلزات پایه، .P-No و .Group No و گروه بندی فلزات طبق استاندارد ایزو
فلزات پایه، .P-No فولادها و توضیح جدول QW-422 استاندارد ASME Sec. IX
ضخامت و قطر فلزات پایه، عدد اسکجول لوله، DN یا NPS لوله
 |
 |
 |
 |
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.