0
02126246958

آب طلاکاری

آبکاری طلا نیز همانند آبکاری سایر فلزات با روش های شیمیایی و الکتروشیمیایی انجام می شود. تفاوت در گران بودن طلا نسبت به سایر فلزات است که در نتیجه محلول آبکاری مورد نیاز نیز گران خواهد بود. به همین دلیل محدودیت هایی در غلظت طلای محلول آبکاری وجود دارد. معمولاً محلول های آبکاری نیکل، مس قلیایی و نقره حاوی ۳۷ گرم بر لیتر از فلز در محلول آبکاری اند، در حالی که به دلیل گرانی طلا، غلظت طلای محلول تقریباً در حدود ۸ گرم بر لیتر می باشد.

در سال های اخیر کاربرد آبکاری فلزات گران قیمت از حال تزیینی به سمت صنعتی گرایش پیدا کرده است. صنایع الکترونیک و فضا علاقه مند به استفاده از آبکاری فلزات گران قیمت اند زیرا این گونه فلزات در برابر تیره شدن مقاوم اند، مقاومت الکتریکی کم، مقاومت سایشی مطلوب و هدایت الکتریکی مناسبی دارند. تغییر در کاربرد نیازمند به تغییر در فرایند آبکاری است. وقتی مواد گران باشند کنترل تانک الزامی است تا از اتلاف محلول و خرابی نمونه جلوگیری شود.

 

 

غلظت کم فلز طلا باعث ایجاد مشکلاتی می شود که با مشکلات موجود در سایر محلول ها متفاوت است، کنترل پارامترها بسیار مهم تر است. غلظت طلا، غلظت الكترولیت، pH، مقدار ناخالصی و مواد افزودنی را باید کنترل کرد. دما، چگالی جریان، چگونگی تلاطم و بازده جریان را باید کاملاً بررسی کرد زیرا بیشتر از محلول های آبکاری مس، نیکل و حتی نقره باید کنترل شوند. اگر یکی از عوامل تغییر کند، بازده رسوب کاتدی طلا هم تغییر خواهد کرد و ضخامتی کمتر از حد انتظار به دست می آید. اگر بازده کاتدی افزایش یابد، ضخامت بیشتری به دست می آید و در نتیجه هزینه مصرفی کمتر خواهد شد.

در هنگام آبکاری باید مقرون به صرفه اقتصادی بودن آبکاری را مورد توجه قرار داد و وقتی که قیمت طلا زیاد باشد، باید از فلزات دیگر استفاده کرد. مثلاً در قطعات الکترونیکی به جای اینکه از آبکاری طلا استفاده شود، ابتدا پوششی از پالادیم یا پالادیم – نیکل می دهند و سپس آبکاری طلا را انجام می دهند. مساله اقتصادی بودن آبکاری در اینجا نسبت به سایر فلزات مهم تر است. همچنین به دلیل گرانی هزینه پوشش، معمولا احیای پوشش از قطعات ضایع شده مقرون به صرفه اقتصادی است. 

آبکاری طلا اولین بار در سال ۱۸۴۰ انجام شد. در طول ۱۰۰ سال اول آبکاری الکتریکی طلا برای مقاصد تزیینی به کار می رفت. بر اثر تفاوت در سلیقه ها، صدها نوع فرمول متفاوت برای آبکاری تزیینی گزارش شده است که هر کدام از آن ها رنگ ویژه ای ایجاد می کند، در آن موقع هر کدام از آن فرموله ا مناسب بودند، ولی با تغییر شرایط و خصوصاً تغییر قیمت، اکنون دیگر از فرمول های قدیمی استفاده چندانی نمی شود. با گسترش صنعت الکترونیک و رادار در طول جنگ جهانی دوم، طلا به عنوان یک پوشش خوب مطرح شد. استفاده از ولتاژهای کم، جریان های میلی آمپر، مدارهای خشک و فرکانس های بسیار کم به تجهیزاتی با مقاومت بسیار کم نیاز دارند که طلا با مقاومت بسیار کم و نیز مقاومت در برابر تیره شدن، پوشش مناسبی است. با افزایش مقاومت سایشی، با افزایش سختی به میزان ۱۴۰ تا ۲۴۰ ویکرز و همچنین تغییر ساختار کریستالی پوششی از (۱۰۰) به صفحات لغزشی (۱۱۱) مقاومت سایشی افزایش یافته است. این منابع را می توان با کنترل مقادیر مواد افزودنی به دست آورد. 

طلا، دارای مقاومت به خوردگی مطلوبی نیز می باشد و وقتی به صورت پوشش محافظ از آن استفاده شود، حفاظت آن به دلیل ایجاد یک لایه محافظ است و حفاظت گالوانیک مثل روی و کادمیم ندارد. هنگامی که پوشش طلا شکسته شود، حالت گالوانیکی بین فلز پایه و طلا ایجاد می شود و باعث تسريع حفره دار شدن فلز پایه می شود. به همین دلیل پوشش طلا را باید در شرایط کاملاً کنترل شده به دست آورد تا پوشش کاملاً یکنواختی ایجاد شود.

در صنعت مدارهای چاپی نیاز به آبکاری الکتریکی طلا وجود دارد که با استفاده از محلول هایی با pH كم و بدون سیانید آزاد این پوشش را می توان به دست آورد. سیانید پتاسیم طلا در pH های اسیدی پایدار است. در این شرایط و در محلولی با اسیدیته متوسط، سختی درخشندگی و حتی قابلیت لحیم کاری پوشش به مقدار مناسبی می رسد. در این حالت برای به دست آوردن پوشش هایی با خلوص و سختی متفاوت، فرمول های مختلفی عرضه می شود. همچنین با افزودن مواد مناسب سرعت آبکاری افزایش می یابد. برای ایجاد پوشش طلا، آبکاری به صورت غوطه وری یا الکترولس هم انجام می شود.

آبکاری طلا را می توان به دو دسته آبکاری تزیینی و آبکاری صنعتی تقسیم می شود.

 

این نوشته در حال تکمیل شدن است …

ارسال دیدگاه