صنایع شیمیایی، پالایشگاه و پتروشیمی واحدهای بزرگ و پیچیدهای هستند که به لحاظ ماهیت فعالیت خود در معرض تعدادی از عوامل پرخطر همچون از دست دادن یکپارچگی مکانیکی تجهیزات قرار دارند. در طول این سالها آمار نشان میدهد که علیرغم دستاوردهای فراوان در مورد آسیب پذیری پالایشگاهها و چگونگی مدیریت آنها، نقص فنی در یک قسمت، می تواند نقش عظیمی در حوادث بزرگ داشته باشد. یکی از عوامل اصلی که باعث کاهش راندمان و توقف در واحدهای مختلف میشود، خوردگی اجزای فلزی است که در کل پروسه پالایش، ممکن است دیده شود. فرسوده شدن خطوط در اثر خوردگی، علاوه بر افزایش هزینه ها، مشکلاتی نظیر نشت مواد، انفجار مخازن یا راکتورهای مواد شیمیایی و آلودگیهای محیطی، به وجود آورده است. برای مثال، از ۱۳۷ سانحه بزرگ پالایشگاهی که از سال ۱۹۸۴ توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا گزارش شده است، حدود ۲۰% آنها به دلیل پدیده خوردگی اتفاق افتاده است. خوردگی در شکلهای متفاوتی مانند خوردگی حفرهای ناشی از قطرات آب، شکنندگی از ناشی هیدروژن و خوردگی تنشی ناشی از سولفید در پروسه پالایش ظاهر میشود.
فولادهای كربنی به خاطر استحکام، ماشینكاری آسان، جوشپذیری و قیمت كم به طور گسترده در پالایشگاهها مورد استفاده قرار میگیرند ولی استفاده از این فولادها به دلیل مقاومت به خوردگی كم در مکان های مستعد خوردگی میتواند تهدیدی بزرگ به حساب آید. چاه های نفتی کندانس، چاههای نفتی ترش و شیرین، سکوهای حفاری، آب ترش و نمکدار، خاک، محیطهای حاوی دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن از جمله مستعدترین مناطق برای خوردگی فولاد در پالایشگاهها هستند. در تجهیزات مورد استفاده در این مکانها معمولاً خوردگیهای متفاوتی مشاهده میشود. این خوردگیها میتواند از خوردگی ساده یكنواخت تا خوردگیهای حفرهای، سایشی، گالوانیك، شیاری، خوردگی در زیر عایقها، حملات هیدروژنی، SCC، خزش و خستگی در دما و فشار بالا، خوردگی اتمسفری و تردی در دماهای پایین متغیر باشد.
بررسی خوردگی یك روش كلی است كه به واسطه آن تاثیر تكنیكهای كنترل و ممانعت از خوردگی را میتوان بررسی نمود تا پیشزمینهای برای بهینه كردن روشهای كنترل و ممانعت از خوردگی حاصل شود. محدوده وسیعی از تكنیكهای بررسی خوردگی وجود دارد كه شامل موارد زیر است:
- تستهای غیرمخرب
- تستهای التراسونیك، رادیوگرافی، ترموگرافی، پیگهای هوشمند، شار مغناطیسی/ جریان سرگردان
- تجزیه شیمیایی
- اندازهگیریpH، اندازه گیری گازهای محلول O2 ،CO2 و H2S، آنالیز یونهای فلزی و آنالیز میكروبی
- الكتروشیمی سیال
- اندازهگیری پتانسیل، اندازهگیریهای پتانسیو استاتیك و پتانسیو دینامیك و AC امپدانس
- مانیتورینگ خوردگی
تشخیص روشهای كمهزینه برای مشكلات خوردگی با انتخاب راههای مناسب كنترل خوردگی ممكن میباشد. این راهها بهتنهایی یا به صورت تركیبی استفاده میشوند كه این مسئله به هزینههای عملیاتی و سرمایهگذاری شده در مقایسه با هزینههای سوددهی بستگی دارد. بازرسین باید از كاربردها و محدودیتهای این موارد كاملاً آگاه باشند. برای اینكه مهندس خوردگی به خوبی از عهده وظایف خود برآید، باید با اصول خوردگی و عملیات مبارزه با آن، خواص شیمیایی، متالورژیكی، فیزیكی و مكانیكی مواد، آزمایش های خوردگی، ماهیت محیطهای خورنده و قیمت مواد اولیه آشنا باشد. همچنین در حل مسائل خوردگی باید روشی را انتخاب نماید كه بیشترین بهره را در بر داشته باشد.
کتاب “خوردگی در پالایشگاهها” نوشته جمعی از نویسندگان و با ویرایش J.D.Harston و F.Ropital از انتشارات فدراسیون خوردگی اروپا، مرجعی بسیار مفید جهت آگاهی از شرایط موجود در پالایشگاهها و پیشگیری از خطرات ناشی از خوردگی است. از مطالب موجود در این کتاب میتوان جهت تقویت بتن در مقابل خوردگی، مقابله با آلودگیهای ناشی از خوردگی و کنترل و مقابله با خوردگی در صنایع خودروسازی، هستهای و نفت و گاز بهره برد. این کتاب در حقیقت گزارشی از تحقیقات کلیدی در مورد فرایندهای خوردگی در تجهیزات پالایشگاهی، چگونگی ارزیابی خوردگی و کنترل آن در محیطهای پالایشگاهی است. همچنین در این کتاب پدیدههای مختلفی همچون گرده شدن فلزی (Metal Dusting) که منجر به تخریب فولاد میشوند بهطور گسترده بررسی شدهاند. نحوه خوردگی در قسمتهای مختلف پالایشگاهی نیز در این کتاب بیان شده است. این کتاب در ۱۰ فصل و به ترتیب زیر به بیان موضوعات پرداخته است:
- کربوریزاسیون و metal dusting فولادها و آلیاژهای دما بالا توسط هیدروکربنها
- یکپارچگی و تعیین عمر واحدهای اصلاحکننده کاتالیزوری (گرمکنها، لولهها، مبدلهای حرارتی و اتصالات)
- کاربرد اندازهگیری نقطهای جریان هیدروژن در ارزیابی خوردگی و خطر ترکها در کاربردهای پالایشگاهی
- تخریب فولاد کربنی در اثر گوگرد در کوره پالایشگاه (ارزیابی واحدها در حال سرویسدهی و بعد از آن)
- رفع عیوب خوردگی در واحدهای آلکیلدار کننده هیدروفلوئوریک اسید
- خوردگی در سیستم فوقانی واحد سولفیدزدایی آب ترش
- خوردگی مخازن ذخیرهسازی روی زمین برای تقطیر نفت و انتخاب سیستم پوششدهی برای حفاظت از آنها
- استفاده از پوششها برای جلوگیری از خوردگی لولهها در دما و فشار بالا
- روش اثر میدانی (FSM) جهت نظارت میدانی بر پدیده خوردگی
- روش آزمون جدایش: تعریف شرایط آزمون – نتایج یک برنامه تحقیق مشترک صنعتی
بیان مقدمهای در آغاز هر فصل جهت ارائه پیش زمینه فکری و ارائه منابع اضافی جهت راهنمایی بیشتر خواننده از جمله ویژگیهای مثبت این کتاب است. در این کتاب تصاویر، نمودارها و جداول متعددی نیز در کنار توضیحات پدیدههای خوردگی در پالایشگاه گنجانده شده است. دیگر ویژگی بارز این کتاب ارائه چکیده مطالب هر فصل میباشد که امکان دستیابی آسان تر مخاطب به مطالب مدنظر را فراهم میسازد.
علاقمندان و کاربران محترم وب سایت عصر مواد می توانند کتاب خوردگی در پالایشگاه ها را از لینک زیر در عصر مواد دریافت نمایند:
Corrosion in refineries
فرمت: PDF
تعداد صفحه: ۱۳۱
زبان: انگلیسی
حجم: ۴٫۸۱ مگابایت
لینک دانلود:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.