جوشکاری یکی از روشهای تولید است که برای اتصال مواد هم جنس و یا غیر هم جنس به یکدیگر بهکار میرود. این روش قدمتی به درازای تاریخ دارد، بهگونهای که در صدها سال قبل، آهنگران خاورمیانه از روش اتصال فورج تجمعی برای ساخت تیغه ها و شمشیرهای معروف دمشقی استفاده میکردند. جوشکاری ذوبی به مفهوم امروزه آن، برای اولین بار در سال ۱۸۸۱ میلادی توسط دو دانشمند روس و لهستانی به نام های نیکلای بناردوس و استانیسلا اولسفسکی با استفاده از قوس الکترود کربن انجام گرفت. در طول جنگ جهانی دوم و سپس با توسعه صنایع نظامی و غیرنظامی در دهه های بعد به خصوص صنایع موشکی و هستهای، روش های جوشکاری و اتصال مواد شاهد پیشرفت و تحولی شگرف بودهاند. امروزه هزاران مرکز نظامی، تحقیقاتی و صنعتی در سراسر دنیا در حال انجام تحقیقات گسترده ای بر روی روش های جوشکاری و اتصال مواد فلزی و غیرفلزی هستند و سازمان هایی همچون انجمن جوشکاری آمریکا به تدوین استانداردهای جوشکاری و بازرسی می پردازند.
فولادهای زنگ نزن، دسته ای از فولادها هستند که به دلیل دارا بودن حداقل ۱۰٫۵ درصد عنصر کروم و تشکیل لایه اکسید کرومِ محافظ بر سطح آن، مقاومت به خوردگی مناسب تری در اتمسفر هوا و محیطهای خورنده دارند. کاربرد گسترده فولادهای زنگ نزن در صنعت به خصوص خطوط انتقال نفت، گاز و صنایع پتروشیمی و تجهیزات، ماشین آلات و خطوط انتقال انواع سیالات در صنایع غذایی و دارویی باعث شده است جوشکاری این آلیاژها اهمیت ویژه ای داشته باشد. به طورکلی فولادهای زنگ نزن برحسب ریزساختار و عناصر آلیاژی به پنج دسته مارتنزیتی، فریتی، آستنیتی، دوپلکس و رسوب سخت شونده تقسیم میشوند. با اینکه بعضی از گریدهای فولادهای زنگ نزن همچون گریدهای آستنیتی عموماً جوش پذیر هستند، با این حال جوشکاری اغلب فولادهای زنگ نزن نیازمند تدابیر ویژه ای همچون پیش گرم، عملیات حرارتی پس از جوشکاری، سریع سرد کردن منطقه جوش، پایدارسازی و … هستند. علاوه بر آن، مقدار عناصری همچون کربن، نیتروژن، گوگرد و فسفر بر خواص جوش ایجاد شده در این گروه از فولادها بسیار اثرگذار بوده و باید در مرحله تولید فولاد زنگ نزن کنترل شوند. از مشکلات جوشکاری فولادهای زنگ نزن میتوان به ترک خوردگی ناحیه جوش، رسوب کاربید کروم و کاهش مقاومت به خوردگی فلز جوش، ترکخوردگی تنشی در محیط آب دریا، رسوب فازهای ترد و شکننده و … اشاره کرد.
تاکنون روش های مختلف جوشکاری و اتصال همچون انواع روشهای جوشکاری ذوب قوسی، جوشکاری اصطکاکی، جوشکاری انفجاری، جوشکاری پرتو الکترون، جوشکاری لیزر و … برای اتصال فولادهای زنگ نزن به کار گرفته شده اند. علاوه بر این، امکان جوشکاری آن ها به آلیاژهای غیر همجنس دیگر همچون سوپرآلیاژها نیز فراهم شده است. امروزه با استفاده از نرم افزارهای شبیه سازی و ترمودینامیکی و همچنین نمودارهای تجربی تهیه شده در آزمایشگاه های معتبر دنیا، امکان پیشبینی ریزساختار و کیفیت جوش در فولادهای زنگ نزن تا حدود زیادی امکانپذیر است.
با اینکه در صنعت ما از برخی ماشین آلات و دستگاه های به روز جوشکاری هنوز استفاده نمی شود و ارتباط مناسبی هم بین صنعت و دانشگاه برای توسعه و به روزرسانی دانش فنی جوشکاری بسیاری از فلزات و آلیاژها وجود ندارد ولی لازم است تا صنعتگران و مهندسان صنعت کشورمان حداقل با مطالعهی منابع علمی موجود و در دسترس، به افزایش دانش فنی جوشکاری انواع آلیاژها از جمله انواع فولادهای زنگ نزن کمک کنند. وب سایت عصر مواد در همین راستا در تلاش است تا ضمن معرفی تعدادی از این منابع ارزشمند، دسترسی راحت تر به آن ها را فراهم سازد. کتاب “جوشکاری و روشهای اتصال فولادهای زنگ نزن” از سری هندبوک های طراح و از جمله منابع کاربردی است که ابتدا در سال ۱۹۷۹ به وسیله کمیته تولیدکنندگان فولاد زنگ نزن انجمن آهن و فولاد آمریکا تالیف و سپس در سال ۱۹۸۸ توسط انجمن نیکل تجدید چاپ شده است. این کتاب با متنی ساده و روان، متالورژی و تکنولوژی جوشکاری فولادهای زنگ نزن را به طور خلاصه و مفید بیان میکند. هدف از تالیف این کتاب کمک به طراحان و مهندسان تولید، برای درک بهتر از مشخصات جوش فولادهای زنگ نزن است. در این کتاب، علاوه بر جوشکاری، روش های دیگر اتصال همچون لحیم کاری های سخت و نرم نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
فهرست محتوایی این کتاب به صورت زیر است:
- مشخصات جوشکاری انواع فولادهای زنگ نزن
- تاثیر عناصر آلیاژی بر جوش پذیری و همچنین محیط و ساختار جوش
- انواع روش های جوشکاری در فولادهای زنگ نزن
- جوشکاری خط لوله از جنس فولاد زنگ نزن
- روکش کاری جوشی با فولاد زنگ نزن
- جوشکاری فولادهای زنگ نزن به فلزات غیرهم جنس
- طراحی و آماده سازی اتصال
- تمیزکاری و تمامکاری بعد از جوشکاری
- بررسی خواص مکانیکی
- برشکاری فولادهای زنگ نزن
- لحیمکاری نرم
- لحیمکاری سخت
مطالعهی این کتاب ارزشمند به تمام علاقهمندان و متخصصان علم جوشکاری به خصوص طراحان و مهندسان جوش و دانشجویان مهندسی مواد و ساخت و تولید توصیه می شود. شما میتوانید این کتاب را از لینک زیر در وب سایت عصر مواد دریافت نمایید:
Welding of Stainlesss Steel and other Joining Methods
فرمت: PDF
تعداد صفحه: ۴۷
زبان: انگلیسی
حجم: ۴۴۶ کیلوبایت
لینک دانلود:
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.