توضیح: این مطلب با کمی اضافات و ویرایش از وب سایت سواد زندگی باز نشر می شود.
خانم “بلوما زیگارنیک” روان شناس معروف روسی است. او در رستوران متوجه شد که پیشخدمت ها، سفارش غذا را بدون این که یادداشت کنند، به یاد می آورند ولی بعد از این که صورتحساب پرداخت شد، چیز زیادی از سفارش یادشان نمی ماند.
او آزمایش های دیگری انجام داد: برای دو گروه فیلم پخش کرد، گروه اول فیلم را تا آخر دیدند و دومی ها تا اواسط فیلم را تماشا کردند. چند روز بعد، از دو گروه خواسته شد فیلم را تعریف کنند؛ گروهی که فیلم را ناقص دیده بودند، جزئیات بیشتری از آن را به یاد داشتند.
نتیجه ی آزمایش های متعدد نشان داد: انسان ها چیزهای ناتمام را بیشتر به خاطر می آورند. به عبارت دیگر، مقولات ناتمام ذهن انسان را بیشتر درگیر می کنند. همچنین مغز انسان تکالیف ناقص، ناکامل و چالشی را در مقایسه با تکالیف کامل، به مدت طولانی تری به خاطر می سپارد، چرا که سعی می کند با فکر کردن به آن ها رفع ابهام کند و به یک رضایت درونی برسد!
این پدیده در دانش روان شناسی “اثر زیگارنیک” نامیده می شود.
با اثر زیگارنیک چه كنيم؟
- کارهای نیمه تمام تان را در سریع ترین زمان ممکن تکمیل کنید. کارهای ناقص، انرژی زیادی از ذهن می گیرد و توان آن را مستهلک می کند. یکی از مهم ترین دلایل عدم تمرکز که خود اصلی ترین دلیل کارایی و بهره وری پایین افراد می باشد داشتن کارهای نیمه تمام و نیمه رها شده است. این کارها ذهن را مجبور می کنند که زمان زیادی را مشغول اندیشیدن درباره آن ها کرده و نتواند به راحتی خود را از آن موضوعات جدا کند. به گفته جان سی مکسول معلم مدیریت و رهبری “وقتی کارتان تمام شد دست از تلاش بردارید، نه وقتی که خسته شدید”.
- تا حد امکان چند کار را با هم پیش نبرید زیرا توان ذهنی درگیر اثر زیگارنیک می شود. اگر قرار است چند کار را محقق کنید، برنامه ریزی زمانی برایشان داشته باشید تا مغز بداند که قبل از فرارسیدن زمان مقرر، نیازی نیست خود را درگیر آن کند.
- اگر کار ناتمامی دارید یا قرار است چیزی را به ذهن بسپارید، حتماً آن را روی کاغذ بنویسید. یادداشت کتبی، این پیام را به مغز می دهد که نیازی نیست خود را درگیر نگهداشت اطلاعات کند و بدین ترتیب، اثر زیگارنیک شکل نمی گیرد.
- در تربیت فرزندان، مراقب اثر زیگارنیک باشید. وقتی چیزی برای فرزندان تان مبهم است، درگیری ذهنی آن ها نسبت به آن بیشتر می شود. بنابراین هر آنچه را که لازم است به فرزندان تان بگویید، صریح و کامل بگویید. به عنوان مثال در جامعه ما جنس مخالف، به ویژه برای نوجوانان تابو و امری مبهم است و به همین دلیل اثر زیگارنیک درباره آن صدق می کند و افراد مدام به جنس مخالف فکر می کنند. یکی از راه های رهایی نوجوانان مان از درافتادن در روابط کنترل نشده با جنس مخالف، این است که پدر و مادر در این باره با فرزندان خود صریح و صمیمی و کامل صحبت کنند.
- از کارکردهای مثبت اثر زیگارنیک در فروش، بازاریابی و تبلیغات استفاده می شود تا بتوان ذهن مشتری را با محصول خود درگیر کرد. وقتی فروشگاهی به مشتری کارتی می دهد که در صورت خرید بعدی، ۱۵ درصد تخفیف به او تعلق خواهد گرفت یا به او امتیاز می دهد و برای امتیاز نیز اثر مالی تعریف می کند، در واقع از اثر زیگارنیک استفاده کرده است. در ایمیل مارکتینگ طبق اثر زایگارنیک از ایمیل های کنجکاو کننده استفاده می شود تا مشتری را به صورت سریالی به دنبال محصول، خدمات یا حتی کمپین خود همراه سازد. نکته ی جالب این است که فروشندگان حرفه ای می دانند که یک فروشنده به هیچ وجه نباید درباره ی محصول یا خدمات تمام مشخصات را بگوید!
مطالب مرتبط:
چگونه در شغل خود موفق باشیم؟ ۱۶ اصل کمتر گفته شده برای موفقیت شغلی – قسمت اول
چگونه در شغل خود موفق باشیم؟ ۱۶ اصل کمتر گفته شده برای موفقیت شغلی – قسمت سوم
موفقیت در سادگی و تفاوت های کوچک است
۵ عادت طلایی برای موفقیت در سال جدید
۱۰ درسی که از یک میلیاردر آموختم
اگر تاکنون کتاب “پدر پول دار پدر بی پول” را نخوانده اید، خلاصه آن را در ۸ جمله بدانید
۱۰ درس مدیریتی که از شما کارآفرینی خارق‌العاده می‌سازد
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.