در قسمت اول این مطلب نوشتیم که: غبارگیر سیستمی است که به منظور افزایش کیفیت هوای خارج شده از پروسس های صنعتی و تجاری از طریق جمع آوری غبارات و یا سایر آلوده کننده های محیطی از جریان هوا و یا گاز مورد استفاده قرار می گیرد. غبارگیرهای رایج در صنعت عبارتند از: جداسازها به کمک اینرسی، بگ فیلترها، اسکرابرها و رسوب دهنده های الکترواستاتیک.
در قسمت قبلی به معرفی جداسازها به کمک اینرسی و بگ فبلترها پرداختیم، در این قسمت به معرفی اسکرابرها و رسوب دهنده های الکترواستاتیک می پردازیم. همراه ما با ادامه این نوشت در عصر مواد باشید:
اسکرابر
غبارگیرهایی که از مایعات استفاده می کنند به عنوان اسکرابر شناخته می شوند. در این سیستم ها، مایع پاک کننده (معمولاً آب) وارد تماس با جریان گاز حاوی ذرات غبار می شود. تماس بیشتر سطح تماس گاز با مایع موجب افزایش راندمان جداسازی می شود.
اسکرابرها از سه بخش اصلی تشکیل می شوند:
الف- رطوبت زن:
فرایند رطوبت زنی موجب تجمع ذرات ریز و افزایش توده های بزرگ تر خواهد شد و جمع آوری غبارات را سهل تر می سازد.
ب- تماس مایع و گاز:
تماس مایع و گاز از جمله مهم ترین مسائلی است که راندمان غبارگیری را تحت تاثیر قرار می دهد. ذرات و قطرات به وسیله چهار مکانیزم رایج در تماس با هم قرار می گیرند:
۱- جداسازی به کمک اینرسی:
زمانی که قطرات در مسیر جریان هوای غبار آلود قرار می گیرند، جریان جدا شده و دور آن ها جریان می یابد. به سبب وجود اینرسی، ذرات غبار بزرگ حرکت خود را در مسیر مستقیم ادامه خواهند داد و با قطرات آب برخورد کرده و به دام می افتند.
۲- جداسازی به کمک حائل:
ذرات غبار ریز که به همراه جریان هوا با قطرات آب به صورت مستقیم برخورد نخواهند کرد اما بر روی ذرات بزرگ تر عبور کرده و به آن ها می چسبند.
۳- جداسازی به کمک نفوذ:
زمانی که قطرات آب در میان ذرات غبار پراکنده می شوند، ذرات غبار بر روی سطوح قطره به سبب وجود حرکت براونی و یا نفوذ ته نشین می شوند. این روش اساس فرایند جمع آوری ذرات غبار با ابعاد پایین تر میکرون است.
۴- جداسازی به کمک کندانس کردن
اگر جریان گاز عبور کننده در بین اسکرابر تا یک حد مشخص سرد شود، کندانس رطوبت بر روی ذرات غبار رخ خواهد داد. این افزایش در اندازه ذرات منجر به سهولت در جمع آوری خواهد شد.
ج- جداسازی مایع از گاز:
بدون در نظر گرفتن روش تماس به کار گرفته شده، باید تا حد ممکن مایعات و غبارات موجود جداسازی شوند. در ابتدا تماس به وقوع پیوسته و ترکیب قطرات آب و غبارات به وجود آمده است. با افزایش ابعاد این ذرات در غبارگیر به سکون خواهند رسید و گاز عبور داده می شوند. آب کثیف خارج شده از اسکرابر نیز یا پاکسازی شده و تخلیه می شود و یا دوباره به اسکرابر باز گردانده می شود. غبار از اسکرابر در واحد زلال سازی و یا به کمک سیستم های مکانیکی پاکسازی می شود.
معمولاً اسکرابرها را به چهار گروه عمده تقسیم می کنند: چهار گروه اسکرابرها عبارتند از: اسکرابر با انرژی پایین، اسکرابر با انرژی کم تا متوسط، اسکرابر با انرژی متوسط تا زیاد و اسکرابر با انرژی بالا.
رسوب دهنده الکترواستاتیک
رسوب دهنده های الکترواستاتیک از قابلیت الکترواستاتیک به منظور جداسازی ذرات غبار از گازهای خروجی استفاده می کنند. تعدادی الکترود با ولتاژ بالا و دارای قابلیت تخلیه جریان مستقیم بین الکترودهای جمع آوری کننده نصب می شوند. جریان هوای آلوده از میان محل عبوری که به وسیله الکترودهای تخلیه و الکتروهای جمع آوری کننده به وجود آمده رد خواهد شد. ذرات غبار موجود در هوا با عبور از میان منطقه یونیزه شده بین الکترودها دارای بار منفی می شوند. این ذرات با بار منفی به سمت الکترودهای با بار مثبت و یا اتصال به زمین جذب می شوند و به آن ها می چسبند. غبارات جمع شده بر روی الکترودها به کمک خراشیدن و یا تکاندن به صورت دائم و یا در بازه های زمانی مشخص جدا خواهند شد. پاک کردن غبارگیر معمولاً بدون قطع جریان هوا صورت می گیرد.
چهار قسمت اصلی رسوب دهنده ها عبارتند از: منبع تامین قدرت به منظور ایجاد جریان مستقیم با ولتاژ بالا، واحد یونیزه کننده به منظور ایجاد بار روی غبارات موجود در جریان هوا، ابزار جداسازی غبارات جمع آوری شده و محفظه در بر گیرنده واحد رسوب دهنده.
عوامل زیر راندمان رسوب دهنده های الکترواستاتیک را تحت تاثیر قرار می دهد:
١ – افزایش سطح رسوب دهنده و کاهش جریان گاز موجب افزایش راندمان خواهد شد. زیرا مدت زمان تاثیر الکتریکی بر ذرات غبار افزایش یافته است.
۲- افزایش سرعت جابه جایی ذرات غبار تا الکترودهای غبارگیر موجب افزایش راندمان می گردد. افزایش سرعت جابه جایی به وسیله عوامل زیر ممکن است: کاهش لزجت گاز، افزایش دمای گاز و افزایش ولتاژ.
دو نوع کلی از رسوب دهنده های الکترواستاتیک شامل ولتاژ بالا و ولتاژ پایین است.
گروه اول: ولتاژ بالا، تک مرحله ای: رسوب دهنده تک مرحله ای از دو قسمت یونیزه کننده و جمع آوری کننده تشکیل می شود. این نوع معمولاً به عنوان رسوب دهنده های کوترل شناخته می شوند.
گروه دوم: ولتاژ پایین، دو مرحله ای: رسوب دهنده دو مرحله ای نیز به صورت مشابه عمل می کند. اگر چه واحد یونیزه کننده قبل از واحد جمع آوری کننده قرار دارد.
منبع این نوشته: نشریه داخلی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو، نوشته مهندس ذوالفقاری
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.