فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل چیست؟
فولادهای زنگ نزن یا استنلس استیل ها که در اصطلاح عامیانه فولاد ضد زنگ نامیده می شوند، گروه وسیع و پر کاربردی از فولادها هستند که بیشتر برای مقاومت در برابر انواع خوردگی ها توسعه یافته اند. عنصر پایه و اصلی آلیاژی در این فولادها کروم است که حداقل حدود ۱۱ درصد در ترکیب آن ها وجود دارد. نقش اصلی مقاومت به خوردگی در این فولادها بر عهده کروم است. پس از کروم، عنصر آلیاژی دیگر که بیشترین تاثیر را روی فولادهای زنگ نزن دارد، نیکل است. علاوه بر کروم و نیکل، عناصر آلیاژی دیگری چون مولیبدن، منگنز، نیتروژن، مس و غیره، ساختار فولادهای زنگ نزن را تشکیل داده و باعث خواص و کاربری متفاوت آن ها می شوند. علاوه بر مقاومت به خوردگی، ویژگی های دیگری چون شکل پذیری عالی، چقرمگی و انعطاف پذیری زیاد در دمای اتاق و دماهای زیر صفر، مقاومت خوب در برابر پوسته شدن، اکسایش و خزش در دماهای بالا، جوش پذیری و قابلیت ریخته گری باعث کاربرد زیاد انواع فولادهای زنگ نزن در کاربری های مختلف صنعتی شده است.
چرا استیل زنگ نمی زند؟
مقاومت به خوردگی خوب فولادهای زنگ نزن ناشی از تشکیل یک لایه غیرفعال ولی به شدت چسبنده و متراکم بر روی سطح آن است که از تماس بیشتر فلز با محیط خورنده جلوگیری می کند. برای اینکه این پدیده غیرفعال سازی به طور پایدار در فولاد اتفاق بیفتد نیاز است که حداقل حدود ۱۱ درصد کروم در ترکیب فولاد حضور داشته باشد. کروم ضمن ترکیب با اکسیژن هوا و با تشکیل اکسید کروم در سطح فولاد، چون از نظر شیمیایی ترکیبی بسیار پایدار است، سبب جلوگیری از نفوذ اکسیژن و ترکیب آن با لایه های زیرین و در نتیجه جلوگیری از تشکیل اکسید آهن و یا به اصطلاح زنگ زدن استیل می شود. لایه چسبنده اکسید کروم بسیار نازک (با ضخامتی در حد چند اتم) و غیرقابل تشخیص است.
با داشتن حداقل مقدار لازم از کروم، حتی اگر خراشی بر روی سطح فولاد ایجاد شود و لایه نازک اکسید کروم از بین برود، فولاد می‌تواند خودش را ترمیم کرده و لایه اکسید کروم مجدداً و بلافاصله تشکیل شود.
آیا امکان دارد که استیلی زنگ هم بزند؟
فولادهای زنگ نزن یا استنلس استیل ها گروه وسیعی از فولادها هستند که وجه مشترک همه آن ها حضور حداقل حدود ۱۱ درصد کروم در ترکیب شیمیایی آن ها است. مقاومت به خوردگی همه این فولادهای زنگ نزن یکسان نیست. با افزایش میزان کروم، مقاومت به خوردگی آن ها بیشتر می شود. حضور عناصری مثل نیکل و مولیبدن و مقدار آن ها نیز، تاثیر زیادی بر مقاومت به خوردگی استیل ها دارد. همه استیل ها در همه محیط ها مقاوم نیستند و خوردگی آن ها محتمل است. البته استیل های معمولی با حداقل مقدار کروم حدود ۱۱ درصد، معمولاً در اتمسفر و آب های معمولی مقاوم هستند و زنگ نمی زنند. با این وجود این میزان کروم، قابلیت محافظت کافی از استیل در بعضی از محیط های اسیدی، آب های کلردار مثل آب های شور و آب دریا، اتمسفرهای ساحلی و کاربری های دما بالا را ندارد. به همین دلیل است که در یک قرن گذشته، گریدهای مختلفی از استیل ها با ترکیب شیمیایی و ساختار متفاوت فازی معرفی و توسعه پیدا کرده اند. در صورتی که استیل مناسب و مقاومی برای یک محیط و سرویس کاری مشخص انتخاب و مورد استفاده قرار گیرد، می توان گفت که استیل زنگ نمی زند یا به عبارت بهتر در یک دوره ی عمر طولانی دچار خوردگی نمی شود.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.