سازمان استاندارد آمریکا (ANSI) برای مشخص کردن ضخامت جداره ی لوله ها یا رده بندی لوله ها بر اساس ضخامت یا مقاومت آن در برابر فشار سیال، از یک پارامتری به نام (Schedule Number (Sch. No استفاده می کند که در ایران با اصطلاح هایی چون عدد اسکجول یا اسکجوئل یا شجول شناخته می شود. این عدد گاه به عنوان رده لوله یا معرفی از استحکام آن استفاده می شود.
عدد اسکجول در سال ۱۹۳۹ توسط ANSI جایگزین روش وزنی گروه بندی لوله ها شده است. در روش وزنی، برای هر لوله با قطر اسمی معین، وزن مشخصی را استاندارد کرده اند که به این لوله ها استاندارد یا STD می گویند (STD: Standard weight)، به لوله هایی که نسبت به لوله های STD یک برابر قوی شده اند، لوله های سنگین یا XS می گویند (XS: Extra-Strong) و به لوله هایی که نسبت به لوله های STD دو برابر قوی شده اند، لوله های فوق سنگین یا XXS می گویند(XXS: Double Extra-Strong). در قطر اسمی معین، تفاوت این سه گروه در ضخامت دیواره و وزن لوله ها است.
در جدول ۱ استاندارد ASME B36.10M عدد اسکجول و مشخصه ی وزنی لوله های فولادی مشخص شده است. بخشی از این جدول را در شکل زیر می بینید. مشخصه ی وزنی STD معادل عدد اسکجول ۴۰ و مشخصه ی وزنی XS معادل عدد اسکجول ۸۰ است. مشخصه وزنی XXS منطبق بر یک عدد اسکجول نیست یا در واقع اسکجول های بالای ۱۶۰ را شامل می شود.
عدد اسکجول از تقسیم فشار طراحی (Pressure Design) بر حسب Psi بر تنش مجاز (Allowable Stress) فلز لوله بر حسب Psi، پس از ضرب کردن در ۱۰۰۰ به دست می آید (رابطه زیر). مقادیر تنش مجاز برای آلیاژهای مختلف در جدول A-1 استاندارد ASME B31.3 مشخص شده است.
Schedule Number = 1000×P/S
اعداد به دست آمده از این رابطه، پس از رند شدن عبارتند از:
۵، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰، ۱۰۰، ۱۲۰، ۱۴۰ و ۱۶۰
این اعداد به عنوان عدد اسکجول در ASME B36.10M استفاده شده اند. هر چه این عدد در یک NPS مشخص بزرگ تر شود، ضخامت لوله و وزن آن بیشتر خواهد بود. در جدول ۱ این استاندارد، با در اختیار داشتن DN یا NPS و Sch. No لوله می توانیم ضخامت آن را مشخص کنیم. هیچ فرمولی بین عدد اسکجول و ضخامت لوله وجود ندارد، بلکه باید ضخامت لوله را بر حسب عدد اسکجول و سایز اسمی لوله از استانداردها مثل جدول ۱ استاندارد ASME B36.10M یا دیتاشیت سازنده ها پیدا کرد. قطر خارجی لوله (OD) در یک عدد اسکجول مشخص ثابت است و با تغییر عدد اسکجول، ضخامت جداره کم یا زیاد شده و تنها قطر داخلی لوله (ID) افزایش یا کاهش می یابد.
وقتی جنس لوله ها از فولادهای زنگ نزن باشد، برای بیان ضخامت آن ها طبق ASME B36.19M از عدد اسکجول به همراه حرف پسوند S استفاده می شود، مثل: ۴۰S ،۵S و غیره.
دانلودها:
جدول ۱ در استاندارد ASME B36.10M
فرمت: PDF
حجم: ۱٫۲۱ مگابایت
لینک دانلود:
نوشته های مرتبط در عصر مواد:
- DN یا NPS لوله چیست؟
- ۹ تفاوت مهم لوله و تیوب
- لوله مانیسمان چیست و چگونه ساخته می شود؟
- کد سیستم لوله کشی یا پایپینگ – ASME B31.3
- استاندارد جوشکاری خطوط لوله در صنعت نفت و گاز – API 1104
- تولید لوله بدون درز به روش نورد پیلگر + ویدیو
- انیمیشن تولید لوله بدون درز به روش نورد پیلگر سرد
- انیمیشن فرایند ساخت لوله های فولادی به روش ERW + توضیحات
- فرایند ساخت لوله های فولادی اسپیرال + ویدیو
- تعریف ساده تغییر شکل الاستیک و پلاستیک، استحکام تسلیم و استحکام کششی
 |
 |
 |
 |
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.