اورینگ یک حلقه دایره ای شکلی با مقطع گرد است که معمولاً از الاستومرها ساخته می شود و برای جلوگیری از نشت سیالات در کاربردهای آب بندی استاتیکی (قطعات ثابت و غیر متحرک) و دینامیکی (قطعات متحرک) به کار می رود. استفاده ی رضایت بخش از اورینگ ها بستگی به عوامل متعدد از جمله انتخاب صحیح اورینگ برای سرویس مورد نظر، طراحی صحیح شیار اورینگ، صافی سطح سطوح و لقی اورینگ دارد. اورینگ های الاستومری در اتصالات با تماس فلز به فلز قابل استفاده هستند.
در کاربردهای عمومی صنعتی اورینگ های الاستومری را معمولاً از مواد زیر تولید می کنند:
- بوتیل رابر، Butyl Rubber ، با نام اختصاری IIR
- نیتریل بوتادین (بوتا دی ان)، Nitrile Butadiene، با نام متداول NBR
- نیتریل بوتادین (بوتا دی ان) هیدروژنی، Hydrogenated Nitrile، با نام متداول HNBR
- فلورو کربن، Fluorocarbon، با نام استانداردی FKM و FPM، بیشتر با نام تجاری وایتون (Viton) شناخته می شود.
- سیلیکون رابر، Silicone Rubber
- اتیلن پروپیلن دی ان، Ethylene-Propylene-Diene rubber، با نام متداول EPDM
- پلی اکریلیت، Polyacrylate، با نام استانداردی ACM
- کلروپرن یا نئوپرن، Chloroprene/Neoprene Rubber
- پلی اورتان، Polyurethane، با نام استانداردی EU و AU
- پر فلورو الاستومر، Perfluoroelastomer، با نام متداول FFKM، بیشتر با نام تجاری کالرز (Kalrez) شناخته می شود.
- فلورو سیلیکون، Fluorosilicone، با نام استانداردی FVMQ و FMQ
- تترا فلورو اتیلن پروپیلن ، Tetrafluoroethylene-Propylene، با نام متداول Aflas
- کلرو سولفونیتد پلی اتیلن، Chlorosulphonated Polyethylene، با نام استانداردی CSM و نام تجاری هایپالون (Hypalon)
هر کدام از این مواد، کاربردهای مخصوص به خودشان را دارند، به طوری که در برخی سیال ها نمی توان از هر جنس اورینگی استفاده کرد. از سوی دیگر، به دلیل تفاوت قیمت زیاد برخی از این مواد الاستومری، صرفه اقتصادی استفاده از هر اورینگ در هر سرویس کاری را هم باید در نظر داشت. به عنوان مثال، در جایی که امکان استفاده از یک اورینگ ارزان قیمت از جنس NBR وجود دارد، لزومی به استفاده از اورینگ گران قیمت تر EPDM نیست. در مقابل، برای آب بندی برخی سیال ها، مجبور به استفاده از اورینگ EPDM هستیم و اورینگ های دیگر (چه ارزان و چه گران قیمت) مناسب نیستند.
یکی از اورینگ های پرکاربرد در سیستم های آب بندی، اورینگ های NBR است. در این نوشته، معرفی این اورینگ تقدیم کاربران محترم وب سایت عصر مواد می شود:
نیتریل رابر یا اکریلو نیتریل بوتا دی ان (NBR)
لاستیک نیتریل یا اکریلو نیتریل بوتا دی ان (در اصطلاح عامیانه نیتریل بوتادین) که با نام NBR شناخته می شود، کوپلیمر بوتا دی ان و آکریلو نیتریل است. مونومر بوتا دی ان (Butadiene) با فرمول ۲(CH2=CH) گاز بی رنگی است که می تواند به آسانی تبدیل به مایع شود. بخش عمده بوتا دی ان به عنوان محصول جانبی از کراکینگ نفت با بخار آب در تولید اتیلن به دست می آید. علاوه بر آن، در هیدروژن زدایی از بوتان (C4H10) یا بوتادین (بوتن) (C4H8) هم تولید می شود. مونومر اکریلونیتریل (Acrylonitrile) نیز با فرمول CH2CHCN مایعی بی رنگ یا شفاف، فرار و با بویی شبیه به هلو است. برخی نمونه های تجاری آن ممکن است به دلیل ناخالصی ها زرد رنگ نیز دیده شود. امروزه بیش از ۹۰% آکریلونیتریل مصرفی در جهان طی فرایند اکسایش پروپیلن با آمونیاک در فرایندی مشهور به سوهیو تولید می شود.
آکریلو نیتریل معمولاً ۵۰-۱۸ درصد کوپلیمر را تشکیل می دهد. با افزایش مقدار آکریلو نیتریل در ترکیب، مقاومت به سایش، سختی، مقاومت به روغن و هیدروکربن ها، مقاومت حرارتی الاستومر و نفوذ پذیری آن در برابر گازها افزایش می یابد. در مقابل، دمای انتقال شیشه ای، انعطاف پذیری و مقاومت به فشردگی الاستومر کاهش می یابد. نیتریل مقاومت پایینی در برابر اوزون و هوا دارد. مشخصات کاربردی این الاستومر به شرح زیر است:
محدوده دمایی کارکرد:
از حدود ۳۴- تا حدود ۱۰۰ درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر:
- گریس و روغن های حیوانی و گیاهی
- هیدروکربن های آلیفاتیک مثل پروپان، بوتان، سوخت های دیزلی، روغن ها و گریس های معدنی
- سیال های هیدرولیک HFB ،HFA و HFC
- برخی اسیدهای رقیق
- محلول های نمکی و قلیایی در دمای پایین
- آب تا دمای حدود ۱۰۰ درجه سانتیگراد
ناپایدار در مقابل:
- مواد سوختی با آروماتیک بالا
- هیدروکربن های آروماتیکی مثل بنزن
- هیدروکربن های کلرینه شده مثل تری کلرو اتیلن
- حلال های قطبی مثل استون، کتون، اسید استیک و اتیلن استر
- اسیدهای قوی
- روغن های ترمز بر پایه گلیکول
- مقاومت پایین به اوزون، اثر آب و هوا و گذشت زمان در اتمسفر
لاستیک نیتریل با نام های تجاری مختلفی چون Buna-N ،Perbunan ،Hycar ،Chemigum ،Krynac Elaprim ،JSR-N و غیره در بازار عرضه می شود.
مطالب مرتبط:
- در مورد اورینگ ها بیشتر بدانیم – قسمت اول
- در مورد اورینگ ها بیشتر بدانیم – قسمت دوم
- در مورد اورینگ ها بیشتر بدانیم – قسمت سوم
- در مورد اورینگ ها بیشتر بدانیم – قسمت چهارم
- در مورد اورینگ ها بیشتر بدانیم – قسمت پنجم
- اورینگ EPDM یا اتیلن پروپیلن دی ان مونومر
- اورینگ وایتون یا FKM
- اورینگ سیلیکونی – تشخیص و تفکیک اورینگ سیلیکونی از سایر اورینگ ها
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.