اتصالات جوش داده شده در یک سازه، قطعه و یا ماشین باید قابلیت تحمل تنش های ساده یا ترکیبی، که بر روی آن ها به صورت استاتیکی یا دینامیکی اعمال می شود، را داشته باشند. طراحی و محاسبات جوش ها نیز بر اساس این شرایط کاربردی انجام می گیرد. با توجه به اینکه نمی توان کیفیت جوش را تنها بر اساس ظاهر آن تشخیص داد، لذا انجام بازرسی های جوش به منظور بررسی کیفیت عملیات جوشکاری لازم است. برای این منظور، روش های متعددی برای بازرسی و آزمون جوش تنظیم و استاندارد شده است که استفاده از آن ها به نوع کار و حساسیت آن نیز بستگی دارد.
آزمون ها و بازرسی اتصال جوش داده شده را می توان به دو گروه اصلی مخرب و غیر مخرب تقسیم می شوند.
آزمون های مخرب
به منظور انجام آزمون های مخرب، نمونه کوچکی با شرایط مشابه فلز پایه و فلز جوش (از نظر متریال، نوع اتصال، مواد مصرفی جوشکاری، فرایند جوشکاری و غیره) جوشکاری می شود. از این نمونه که ابعاد آن در استانداردهای جوشکاری مشخص شده است، نمونه آزمون هایی تهیه می شود و یا اینکه همان نمونه اولیه مورد آزمون قرار می گیرد. همان طور که از نام این آزمون ها استنباط می شود، نمونه ها پس از آزمون قابل استفاده مجدد نیستند. محل، تعداد و نحوه تهیه نمونه ها برای آزمون های مختلف، بسته به نوع کار در استانداردها مشخص شده است.
آزمون های معمول مخرب بر روی اتصال جوشی عبارتند از:
– تست کشش
– تست خمش
– تست ضربه
– آزمون شکست شکاف دار (nick-break)
– سختی سنجی
– اچ یا حک کاری جوش (میکرو و ماکرو اچ)
– تست خستگی
– تست های خوردگی
آزمون های غیر مخرب
آزمون های غیر مخرب بر روی قطعه/سازه جوشکاری شده قابل انجام است. هدف از این آزمون ها، تشخیص عیوب مختلف در جوش (سطحی و عمقی) می باشد، بدون اینکه قطعه جوش داده شده غیر قابل استفاده شود. در بسیاری از موارد با تشخیص عیوب می توان فلز جوش را در آن موضع معیوب برداشته و با رسوب مجدد جوش، اتصال کامل و بدون عیبی به دست آورد. در اغلب آزمون های غیر مخرب از خواص فیزیکی فلز به کمک وسایل و تجهیزات خاص، برای کشف عیوب استفاده می شود.
متداول ترین آزمون های غیر مخرب که در بازرسی جوش استفاده می شود، عبارتند از:
– بازرسی چشمی (visual inspection) یا تست VT
– بازرسی به کمک مایعات نافذ یا تست PT
– بازرسی به کمک امواج صوتی اولتراسونیک یا تست UT
– بازرسی با ذرات مغناطیسی یا تست MT
– بازرسی به کمک تصاویر تهیه شده از جوش بر روی فیلم رادیوگرافی یا تست RT
– بازرسی به کمک جریان های گردابی یا تست ET
در این نوشته از عصر مواد قصد داریم تا هر یک از این آزمون ها را به صورت ساده، خلاصه و کاربردی توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.